Sześćdziesiąta piąta rocznica buntu w Olendach

^{– Chcę podziękować mieszkańcom wsi Olendy za pomięć o kobietach i mężczyznach,
uczestnikach wydarzeń sprzed 65 lat – mówił starosta bielski Sławomir Jerzy Snarski}

Jednym z takich wydarzeń był tzw. babski bunt w Olendach 3 kwietnia 1954 r. w gminie Rudka, gdzie w czynnym proteście przeciwko włączeniu gruntów do tworzonej rolniczej spółdzielni produkcyjnej wzięło udział ok. 30 kobiet i kilkunastu mężczyzn. Główne wydarzenia rozegrały się na olendzkich polach, gdy wyjechały na nie traktory w celu zaorania miedzy między działkami rolnymi. To wówczas kobiety powstrzymały traktorzystów, kładąc się pod maszyny i nie zważając na oddane w powietrze strzały milicjantów.

Uczestników buntu dotknęły represje władz komunistycznych. Po zajściach Urząd Bezpieczeństwa aresztował sześć kobiet i dwóch mężczyzn uznanych za najbardziej aktywnych w wydarzeniach 3 kwietnia. Dwudziestego trzeciego września 1954 r. podczas procesu w Bielsku Podlaskim wyrokiem sądu uznano ich za winnych i skazano na kary więzienia.

W bieżącym roku z inicjatywy powołanego pod przewodnictwem Kazimierza Koczewskiego komitetu obchodów 65. rocznicy buntu w Olendach przypomniano i uczczono ówczesne wydarzenia.

Uroczystość rozpoczęła się koncelebrowaną mszą św. pod przewodnictwem biskupa drohiczyńskiego Tadeusza Pikusa, który w trakcie homilii przypomniał historyczne okoliczności sprzed 65 lat.

Po mszy udano się do miejscowości Olendy, gdzie pod krzyżem upamiętniającym bunt i jego bohaterów złożono wiązanki kwiatów. Tu krótkie przemówienie wygłosił starosta bielski Sławomir Jerzy Snarski. – Tamte wydarzenia udowodniły jedno: jak pogarda do drugiego człowieka, pogarda do własności może prowadzić do złych czynów – mówił starosta Snarski. – Chcę podziękować mieszkańcom wsi Olendy za pomięć o kobietach i mężczyznach, uczestnikach wydarzeń sprzed 65 lat, których jesteśmy spadkobiercami. Wspominam słowa mego dziadka, który mówiąc o tamtych czasach zawsze podkreślał, że przy żniwach czy innych pracach zawsze ludzie sobie pomagali, byli ze sobą solidarni. Dziś tej solidarności nam brakuje. Warto o tym pamiętać, ponieważ musimy myśleć o naszych przodkach i ich czynach, bo tu – w miejscowościach Olendy i Rudka – w owym czasie miało miejsce wiele pozytywnych zdarzeń.

Starosta złożył podziękowania Kazimierzowi Koczewskiemu – inicjatorowi i głównemu organizatorowi uroczystości, wójtowi gminy Rudka i księżom parafii w Rudce za ich starania, aby godnie wspominać broniących swojej ziemi mieszkańców Olend.

Uroczystości zakończyła konferencja naukowa poświęcona historii Ziemi Bielskiej i jej mieszkańców, historii wsi Olendy oraz wspominanych wydarzeń z 1954 roku. Wzięli w niej udział: prof. dr hab. Józef Maroszek, prof. dr hab. Adam Czesław Dobroński, dr Marcin Markiewicz (Instytut Pamięci Narodowej) oraz Zbigniew Romaniuk. Referatom przysłuchiwali się zarówno zaproszeni goście, jak też licznie przybyli mieszkańcy wsi Olendy, wśród nich także potomkowie bohaterów wydarzeń z kwietnia 1954 roku.

Głównymi organizatorami obchodów rocznicy buntu w Olendach byli: Komitet Obchodów pod przewodnictwem Kazimierza Koczewskiego z Łomżyńsko-Drohickiego Bractwa Kurkowego, Powiat Bielski, Gmina Rudka, parafia pw. Trójcy Przenajświętszej w Rudce, sołtys wsi Olendy, Gminny Ośrodek Upowszechniania Kultury w Kalnicy, Gminna Biblioteka Publiczna w Rudce oraz Koło Gospodyń Wiejskich w Olendach. Honorowy patronat objęli: Biskup Drohiczyński, Minister Rolnictwa i Rozwoju Wsi, Wojewoda Podlaski oraz Marszałek Województwa Podlaskiego.

Więcej zdjęć z uroczystości w galerii.

_pd